۲۶ ژوئن برابر با پنج تیرماه توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد، به نام روز جهانی مبارزه با مواد مخدر نامگذاری شده است. هدف از این نامگذاری ابراز عزم سیاسی ملت‌ها در امر مبارزه با پدیده خانمان سوز مواد مخدر، کنترل آن و انجام اقدامات بین‌المللی در خصوص مبارزه با قاچاق مواد مخدر است.

اعتیاد به عنوان یک آسیب اجتماعی عوارض جسمی و روانی بسیاری دارد و از مهم‌ترین مشکلات اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی به شمار می‌رود. عوارض ناشی از اعتیاد باعث رکود اجتماعی در زمینه‌‏های مختلف می‌شود و تهدیدی جدی برای سلامت جامعه است. اگر علل گرایش افراد به مواد مخدر بررسی و برطرف نشود، درمان جسمی و روانی نیز نتیجه بخش نخواهد بود. ریشه کن کردن اعتیاد به طور کامل امکان پذیر نیست ولی می‌توان با تلاش و تدبیر آن را کنترل کرد و با ارتقا سطح آگاهی افراد جامعه باعث پیشگیری از اعتیاد شد.

تاریخچه روز جهانی مبارزه با مواد مخدر

در تاریخ ۱۷ تا ۲۶ ژوئن سال ۱۹۸۷ کنفرانس بین‌المللی مبارزه با اعتیاد و قاچاق مواد مخدر توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در شهر وین تشکیل شد. کشورهای شرکت کننده در این کنفرانس سندی به نام C.M.O را تصویب کردند که خط مشی همه جانبه اقدامات لازم جهت کنترل مواد مخدر را از سوی کشورهای شرکت کننده مشخص می‌کرد و این کشورها را متعهد کرد تا فعالیت‌های بین‌المللی در زمینه مبارزه با قاچاق مواد مخدر را به طور جدی انجام دهند. این سند در چهار فصل تنظیم شد و در آن حدود ۳۵ مورد از اقدامات عملی در زمینه مبارزه با مواد مخدر، جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و کنترل اعتیاد در جوامع ذکر شد.

این موارد شامل ارزیابی میزان مصرف، ریشه کنی مزارع غیر مجاز خشخاش، نقش رسانه‌ها در بازگشت معتادان به دامن اجتماع و معالجه آنان، نابودی شبکه‌های عمده قاچاق مواد مخدر، پیشگیری از طریق آموزش، همکاری‌های حقوقی کشورها است. از آنجا که این سند در روز ۲۶ ژوئن برابر با کسب اکثریت آرا کشورهای شرکت کننده در کنفرانس تصویب شد، این روز را به نام روز جهانی مبارزه با مواد مخدر نامگذاری کردند.

شعار امسال روز جهانی مبارزه با مواد مخدر سازمان ملل متحد  " پرداختن به چالش های مواد مخدر در حوزه سلامت و بحران های بشری" انتخاب شده است .تا خط مشی همه جانبه اقدامات لازم بین ملت ها در ارزیابی میزان مصرف، اهمیت پیشگیری، درمان و ترک اعتیاد، توانمندسازی و نگهداری افراد بهبودیافته، ریشه کنی مزارع غیرمجاز خشخاش، انهدام آزمایشگاه های تولید مواد مخدر صنعتی و بر نقش رسانه ها در پیشگیری و بازگشت معتادان به دامن اجتماع تاکید نماید.امید است فعالیت های دانشگاه عاری از دخانیات و پیشگیری از مصرف مواد (برنامه بدیع و پیام) در دانشگاه های کشور گامی برای رسیدن به جامعه سالم و بدور از هرگونه آسیب های روانی – اجتماعی نظیر اعتیاد باشد.