به گزارش تلوزون به نقل از روزنامه جوان، کارت ملی بدهید، شیر خشک بگیرید! این تدبیری است که وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو برای مدیریت توزیع شیر خشک انجام داده‌اند و قرار است از ۲۰ مهر ماه اعمال شود. شاید تا همین یکی دو سال پیش کسی فکرش را هم نمی‌کرد که برای تهیه شیر خشک هم با چالش مواجه شویم، اما حالا شیر خشک هم در سبد کمبود‌ها قرار گرفته و نیست! فقط باید مادر باشید تا متوجه شوید وقتی در به در از این داروخانه به آن داروخانه می‌روید تا برای نوزاد شیرخوارتان شیر خشک پیدا کنید و در نهایت یا موفق نمی‌شوید یا فقط یکی دو قوطی شیر خشک گیرتان می‌آید. آن هم برای نوزاد شیرخواره‌ای که کمتر از شش ماه سن دارد و فقط باید با شیر تغذیه شود. حالا قرار است برای ساماندهی توزیع شیر خشک که با ارز دولتی وارد می‌شود از ۲۰ مهر ماه فروش شیر خشک فقط با کارت ملی انجام شود.اوایل امسال بود که ماجرای کمبود شیر خشک مطرح شد؛ موضوعی که در وهله نخست با انکار و تکذیب مواجه شد. از ماه‌ها پیش تولیدکنندگان نسبت به احتمال کمبود شیر خشک در کشور هشدار داده‌بودند، حالا بررسی‌ها از تحقق این هشدار حکایت دارد. طوری‌که اکنون شیر خشک در شهر‌هایی نظیر زاهدان سهمیه‌بندی شده و در عوض به‌صورت قاچاق سر از بازار‌های افغانستان و عراق درآورده‌است. در یزد و کرمان این کمبود از اسفند ماه سال گذشته آغاز شده‌است. حتی در دل پایتخت هم کمتر داروخانه‌ای را می‌توان پیدا کرد که شیر خشک عرضه کند. اگر هم شیر خشکی پیدا شود، قیمت هر قوطی آن بالای ۴۰۰ هزار تومان است. 
تأیید و تکذیب 
با تمام این‌ها فرامرز خداییان، مدیر کل سابق فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو اردیبهشت امسال کمبود شیر خشک را تکذیب کرد و شایعه خواند. او گفت: «برخی اخبار منتشر شده در فضای مجازی مبنی بر کمبود شیرخشک در بازار و عرضه آن با کد ملی شایعه و جوسازی در شبکه‌های اجتماعی است و امسال بیش از ۲۰ درصد افزایش تولید شیرخشک در کشور داشته‌ایم.»، اما دیری نگذشت که مسئولان جدید سازمان غذا و دارو این کمبود را تأیید کردند، تا جایی که رئیس این سازمان ۲۹ شهریور امسال برای واردات فوریتی شیرخشک فراخوان داد. 
ریشه‌های کمبود شیر خشک 
موضوع کمبود شیر خشک دو روز قبل از فراخوان سازمان غذا و دارو در جلسه‌ای در مجلس بررسی شده‌بود و کارشناسان این حوزه نسبت به کمبود جدی شیرخشک در نیمه دوم امسال هشدار دادند. در این جلسه معلوم شد وزارت بهداشت به موقع برای اختصاص ارز، قیمت‌گذاری مناسب و تأمین بازار شیرخشک اقدام نکرده و اکنون با افزایش واردات به دنبال جبران است، اما تولیدکنندگان و وزارت صنعت مخالف افزایش واردات هستند. رحیم بناءمولایی، عضو هیئت رئیسه انجمن تولیدکنندگان شیر خشک و غذای کودک ایران، درباره جیره‌بندی این محصول در کشور و وضعیت تولید داخل اینگونه توضیح می‌دهد: «ما به طور رسمی از اسفند ماه در این‌باره به سازمان غذا و دارو، وزارت بهداشت، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صمت و حوزه‌های مربوطه هشدار دادیم که با روند تخصیص ارز به تولیدکنندگان شیر خشک، به‌زودی در این بخش کشور دچار کمبود می‌شود.»
همیشه پای «ارز»‌در میان است!
به گفته وی از اسفند ماه به اکثر تولیدکنندگان هیچ ارزی تخصیص داده نشد. این در حالی است که وزارت بهداشت برای واردات ۳۰ میلیون قوطی مزایده گذاشت. این کارشناس معتقد است «اگر ارز برای تولید وجود ندارد چگونه برای واردات ۳۰میلیون قوطی می‌توانند ارز تخصیص دهند؟»
عضو هیئت رئیسه انجمن تولیدکنندگان شیر خشک و غذای کودک ایران با اشاره به ظرفیت تولید شیر خشک در کشور می‌گوید: «برای تولید ۱۲۰میلیون قوطی شیر خشک در کشور برنامه‌ریزی شده‌است؛ یعنی علاوه بر تأمین ظرفیت داخلی، توانایی صادرات به عراق و افغانستان نیز وجود دارد؛ این در حالی است که آمار زاد و ولد در کشور هر سال کمتر می‌شود و سال گذشته به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نوزاد رسید. حال با این همه ظرفیت داخلی سازمان غذا و دارو و بانک مرکزی ترجیح می‌دهند که به جای تخصیص ارز به تولیدکنندگان داخل به واردات ارز اختصاص دهند.»
طبق توضیحات بناءمولایی ارز دولتی که به این محصول تعلق می‌گیرد، باعث شده قیمت بسته‌بندی، یعنی قوطی، در آسان‌بازشو و سایر مواد بیشتر از شیر خشک تمام شود. همین امر سبب‌شده قیمت یک قوطی شیر خشک، یک‌پنجم قیمت آن در کشور‌های عراق و افغانستان باشد و قاچاق معکوس آن به این کشور‌ها رونق بگیرد.
روی آوردن به واردات با وجود زمانبر و گران بودن
از سوی دیگر باید توجه داشت که قیمت هر قوطی شیر خشک در خارج از کشور ۵/۲ یورو است و قیمت داخلی آن معادل ۵/۱ یورو تمام می‌شود. همچنین مطابق برخی شنیده‌ها مزایده‌ای که سازمان غذا و دارو برای واردات ۳۰میلیون قوطی برگزار کرده، ۵/۴ یورو قیمت داده شده‌است. با احتساب هزینه‌های جانبی یعنی یک یورو سود در هر قوطی و با توجه به مدت زمان ثبت سفارش و تولید در کشور ثالث در بهترین حالت دو تا سه ماه زمان لازم است تا اولین محموله وارد کشور شود. در حالی که اگر همین ارز به یکی از تولیدکنندگان داخلی تخصیص پیدا کند، با توجه به حاضر بودن تمام مواد مورد نیاز و خط بسته‌بندی، یک‌سوم این زمان لازم است تا شیر خشک به دست مادران برسد. 
فراخوان افزایش تولید و واردات
حالا محمد پیکانپور، مدیر کل امور دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو با تأکید بر اینکه کمبود شیرخشک در برخی استان‌ها و شهر‌های کشور وجود دارد، می‌گوید: «برای جبران این کمبود، سازمان غذا و دارو افزایش تولید شیرخشک را به صنایع داخلی کشور فراخوان داده‌است تا به‌زودی این مشکل برطرف شود.»
وی با تأکید بر اینکه در حال رایزنی برای واردات شیر خشک هستیم که به زودی به نتیجه می‌رسد، می‌افزاید: «دارو، شیر خشک و ملزومات پزشکی جزو کالا‌های راهبردی هستند؛ بنابراین ضرورت دارد زنجیره تولید و واردات آن‌ها سریع‌تر با همکاری نهاد‌های مربوطه انجام شود تا دسترسی مردم به این فرآورده‌ها پایدارتر باشد.»
محمود آل‌بویه، مدیر کل نظارت بر مواد غذایی، آشامیدنی و آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو هم تأکید می‌کند: «با هدف جلوگیری از قاچاق شیرخشک عادی (رگولاری) عرضه این محصول از ۲۰ مهر در داروخانه‌های سراسر کشور ساماندهی شده و با درج کدملی متقاضی در سامانه مربوطه ارائه می‌شود.»
وی هدف از این اقدام را جلوگیری از قاچاق شیرخشک رگولاری دانست و اظهار داشت: مسئولان داروخانه‌ها موظفند کد ملی متقاضی را در سامانه سازمان غذا و دارو ثبت کنند و سپس شیرخشک به آن‌ها عرضه شود. 
آل بویه با اشاره به اینکه سازمان غذا و دارو با قاچاق محصولات غذایی به ویژه شیرخشک برخورد شدید می‌کند، تصریح می‌کند: «تمامی محصولات غذایی دارای نشان ایمنی سلامت است و با کارگاه‌هایی که به صورت غیرقانونی در حوزه غذا فعالیت می‌کنند، شناسایی و برخورد می‌شود.»

منبع: روزنامه جوان